درماتیت تماسی چیست و چرا ایجاد می شود؟

درماتیت تماسی در اثر تماس پوست با مواد حساسیت زا ایجاد می شود. اما منظور از آلرژن چیست؟ این مواد در چه محصولاتی هستند؟ واکنش پوست به این مواد چگونه است و چگونه می توانیم آن را درمان کنیم؟ اگر به دنبال پاسخ این سوالات هستید، خواندن متن زیر را به شما توصیه می کنیم. در اینجا به زبانی ساده و علمی تمامی اطلاعات مورد نیاز را در اختیار شما قرار داده ایم.

درماتیت تماسی چیست؟

هنگامی که پوست شما با موادی که به آنها حساسیت دارید تماس پیدا می کند، ممکن است قرمز و خارش کند. این پدیده درماتیت تماسی نامیده می شود.

انواع درماتیت تماسی

انواع مختلفی از درماتیت تماسی وجود دارد. سه نوع محرک، آلرژیک و کهیر بیشتر از انواع دیگر است.

1) درماتیت تماسی تحریک کننده

درماتیت تماسی تحریکی شایع ترین نوع درماتیت تماسی است. این نوع التهاب پوست ممکن است بلافاصله پس از تماس پوست با مواد شیمیایی تحریک کننده، مالش بیش از حد پوست یا تماس با گرما رخ دهد. در واقع، در درماتیت تماسی تحریک کننده، مواد محرک از سد پوستی عبور کرده و آن را ملتهب می کنند.

اگر پوست شما دارای زخم باز است یا درماتیت آتوپیک فعال (اگزما) دارید، مواد محرک به راحتی از پوست شما عبور می کنند و از درماتیت تماسی تحریک کننده رنج خواهید برد.

درماتیت آتوپیک شایع ترین نوع اگزما است. بیش از 18 میلیون بزرگسال در ایالات متحده به آن مبتلا هستند. (طبق آمار جهانی، به طور متوسط ​​1-3٪ از بزرگسالان و 15-20٪ از کودکان در سراسر جهان به درماتیت آتوپیک یا اگزمای آتوپیک مبتلا هستند.) این وضعیت اغلب به صورت یک بثورات قرمز و خارش دار روی گونه ها، دست ها و پاها ظاهر می شود. درماتیت آتوپیک معمولا در شش ماه اول زندگی ظاهر می شود. در بیشتر موارد، این بیماری در دوران کودکی بهبود می یابد، اما در برخی موارد ممکن است در بزرگسالی دوباره شعله ور شود.

2) درماتیت تماسی آلرژیک

درماتیت تماسی آلرژیک دومین نوع شایع درماتیت تماسی است. در این شرایط، برخلاف درماتیت تماسی تحریک‌کننده، حدود 48 تا 96 ساعت طول می‌کشد تا پوست به ماده تحریک‌کننده واکنش نشان دهد.

هنگامی که پوست برای اولین بار با یک ماده حساسیت زا تماس پیدا می کند، بدن بخشی از آن را به سیستم ایمنی می فرستد تا بررسی شود و در بانک حافظه ذخیره شود. البته بدن در این مرحله واکنشی نشان نمی دهد. در واقع این فرآیند حساس شدن سیستم ایمنی است. هنگامی که پوست چندین بار با ماده حساسیت زا تماس پیدا می کند، سیستم ایمنی آن را به یاد می آورد و با خارش پوست واکنش نشان می دهد. از آنجایی که چندین روز طول می کشد تا سیستم ایمنی این ماده شیمیایی را تشخیص دهد، علائم پوستی ممکن است چند روز پس از قرار گرفتن در معرض آلرژن ظاهر شوند.

3) کهیر تماسی

کهیر تماسی شکل دیگری از درماتیت تماسی است که کمتر رایج است. در این حالت معمولا بلافاصله پس از تماس با ماده محرک، پوست قرمز و متورم می شود. معمولا این عارضه زیاد طول نمی کشد و به سرعت از بین می رود.

به ندرت احتمال واکنش آنافیلاکتیک (نوعی واکنش آلرژیک جدی که با علائمی مانند تورم گلو، احساس سنگینی در قفسه سینه و غیره همراه است) وجود دارد. این واکنش گاهی با کهیر تماسی همراه است. اگر علائم واکنش آنافیلاکتیک را دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

علائم شوک آنافیلاکتیک عبارتند از:

• احساس سبکی سر یا غش کردن
• مشکلات تنفسی – مانند تنفس سریع و کم عمق
• خس خس سینه
• ضربان قلب سریع
• حساسیت پوست به لمس
• سردرگمی و اضطراب
• از دست دادن هوشیاری

علائم درماتیت تماسی

درماتیت تماسی تحریکی معمولاً در نواحی از پوست که در معرض آلرژن ها قرار گرفته اند رخ می دهد. اگر پوست شما در معرض محرک های قوی قرار گیرد، به سرعت واکنش نشان می دهد. این واکنش به صورت درد، تورم و گاهی تاول بروز می کند. اگر پوست شما با یک محرک خفیف (مانند آب یا صابون) تماس پیدا کند، ممکن است ظرف چند هفته تا چند ماه به آن واکنش نشان دهد. این واکنش به صورت ترک، خارش و خشکی پوست ظاهر می شود.

درماتیت تماسی آلرژیک ممکن است به محل تماس اصلی محدود شود، اما در بیشتر موارد، گسترش می یابد. پوست قرمز و داغ می شود، خارش می کند و همچنین ممکن است ترشح داشته باشد. گاهی اوقات تشخیص درماتیت تماسی از درماتیت آتوپیک (یا اگزمای آتوپیک) بسیار دشوار است. در این موارد، فقط یک پزشک با تجربه می تواند بیماری را تشخیص داده و علائم و نشانه های درماتیت تماسی را که می تواند شبیه درماتیت آتوپیک باشد، تشخیص دهد.

علل درماتیت تماسی

درماتیت تماسی علل مختلفی دارد. درماتیت تماسی تحریک کننده ممکن است ناشی از واکنش پوست شما به موادی باشد که هر روز با آنها در تماس هستید. در واقع، آب، فشار بیش از حد یا سایش پوست، یا تغییرات آب و هوایی (مانند دما و رطوبت بالا) ممکن است منجر به درماتیت تماسی تحریک کننده شود.

پوست شما ممکن است به مواد شیمیایی مختلف حساسیت داشته باشد. در اینجا برخی از آلرژن های رایج وجود دارد:

1) فلزات

حساسیت به فلز نیکل در بین کودکان و بزرگسالان بسیار رایج است. نیکل در بسیاری از محصولات فلزی مانند جواهرات، زیپ، دکمه، سگک کمربند و سکه استفاده می شود. همچنین این فلز در مکان هایی که کمتر دیده می شود مانند تلفن همراه، طلای سفید، برخی مفاصل مصنوعی و برخی غذاها وجود دارد.

کبالت مانند نیکل در محصولات فلزی یافت می شود. افرادی که به نیکل حساسیت دارند معمولاً به کبالت نیز حساسیت دارند (به دلیل استفاده گسترده از آن). کبالت همچنین در محصولاتی مانند رنگ مو و محصولات ضد تعریق استفاده می شود.

نمک های کروم که اغلب در رنگ، سیمان و محصولات چرمی یافت می شوند، ممکن است علائم درماتیت تماسی آلرژیک و درماتیت تماسی تحریک کننده را نیز ایجاد کنند.

2) ترکیبات معطر

ترکیبات معطر یکی از علل شایع درماتیت تماسی آلرژیک هستند. به خصوص اگر پوست به دلایلی مانند درماتیت تماسی آتوپیک آسیب دیده باشد، به احتمال زیاد به ترکیبات معطر حساس است. این مواد در انواع لوازم آرایشی، عطریات، چاشنی های غذا و خمیردندان یافت می شوند.

3) پمادهای ضد باکتری

پمادهای ضد باکتریایی مانند نئومایسین و باسیتراسین اغلب برای درمان بریدگی ها و خراش ها استفاده می شوند، اما برخی افراد به این پمادها حساسیت دارند.

4) فرمالدئید

فرمالدئید یک ماده نگهدارنده است. این ماده یک آلرژن قوی در کودکان و بزرگسالان است. فرمالدئید در بسیاری از مواد مانند ضدعفونی کننده های خانگی، واکسن ها، چسب ها و دود سیگار وجود دارد.

نگهدارنده هایی که فرمالدئید آزاد می کنند در محصولاتی مانند لوازم آرایشی وجود دارند و ممکن است در برخی افراد واکنش های آلرژیک ایجاد کنند. منابع پنهان فرمالدئید شامل لباس های “ضد چروک” و شیرین کننده های مصنوعی مانند آسپارتام است.

5) ایزوتیازولینون ها

ایزوتیازولینون ها، از جمله متیل کلرو ایزوتیازولینون (MCI) و متیل ایزوتیازولینون (MI)، در بسیاری از محصولات بهداشتی وجود دارند. این مواد از رشد باکتری ها جلوگیری می کنند و از محصول در برابر آسیب های ناشی از اکسیژن و نور مراقبت می کنند. ایزوتیازولینون ها اغلب در محصولاتی مانند شامپو، شامپو بدن و محصولات آرایشی یافت می شوند. آنها همچنین در محصولاتی مانند دستمال مرطوب آرایشی و دستمال مرطوب کودک یافت می شوند.

6) کوکامیدوپروپیل بتائین

کوکامیدوپروپیل بتائین (CAPB) یک شوینده است که برای غلیظ کردن شامپوها، صابون ها و لوسیون ها استفاده می شود و الکتریسیته ساکن روی پارچه و لباس را کاهش می دهد. پوشاک و محصولات مراقبت از پوست حاوی این ماده شیمیایی ممکن است برای افراد مبتلا به درماتیت تماسی تحریک کننده باشد و باید از آنها اجتناب شود.

7) پارافنیلن-دیامین

پارافنیلن دیامین (PPD) یک ماده شیمیایی قوی است که در رنگ مو استفاده می شود. استفاده از این ماده در محصولاتی که در تماس مستقیم با پوست هستند به دلیل احتمال حساسیت ممنوع است.

با این حال، هنوز هم در انواع محصولات پوستی غیرقابل تنظیم، مانند محصولاتی که برای خالکوبی های موقت استفاده می شود، استفاده می شود. پارافنیلن دیامین اغلب در رنگ مشکی کفش استفاده می شود. این ماده ممکن است با رنگ های لباس و داروهایی مانند آنتی هیستامین ها واکنش نشان دهد.

عوامل خطر درماتیت تماسی

خطر ابتلا به درماتیت تماسی ممکن است در افرادی که مشاغل یا سرگرمی های خاصی دارند بیشتر باشد. شامل:

• آرایشگاه ها
• کارکنان درمان
• مکانیک
• گل فروشان
• کشاورزان
• کارگران ساختمانی
• افرادی که با ماشین آلات کار می کنند
• آشپزها و سایر افرادی که در تهیه غذا نقش دارند
• غواصان و شناگران (به دلیل وجود ترکیبات پلیمری در عینک شنا و ماسک)

پچ تست چیست؟

پچ تست ابزار مهمی برای تشخیص درماتیت تماسی آلرژیک است. در این آزمایش، مواد شیمیایی آلرژی زا روی یک نوار چسب یا «پچ» قرار داده می شود و به پشت بدن (جایی که علائم آلرژی وجود ندارد) چسبانده می شود.

این چسب به مدت 48 ساعت روی پوست باقی می ماند. پس از آن، پزشک آن را برمی دارد و واکنش پوست را بررسی می کند. دو روز بعد، پزشک محل پچ را از نظر التهاب احتمالی بررسی می کند. اگر التهاب مشاهده شود، حساسیت به آن ماده شیمیایی ثابت می شود.

درمان های خانگی و سبک زندگی

برای کمک به کاهش خارش و تسکین پوست ملتهب، می توانید از محلول های زیر استفاده کنید:

• از محرک ها یا آلرژن ها اجتناب کنید: ابتدا باید علت بثورات پوستی را شناسایی کرده و تا حد امکان از آن اجتناب کنید.
• از کرم یا پماد ضد خارش استفاده کنید: می توانید یک یا دو بار در روز برای مدت کوتاهی از کرم یا پماد هیدروکورتیزون 1 درصد بدون نسخه روی ناحیه آسیب دیده استفاده کنید. لوسیون کالامین به عنوان یک داروی ضد خارش بدون نسخه نیز موجود است. قبل از استفاده از هر یک از این محصولات، می توانید میزان تسکین آن را با قرار دادن آن در یخچال افزایش دهید: از وازلین نیز می توان برای تسکین ناحیه آسیب دیده استفاده کرد.
• از داروهای خوراکی ضد خارش استفاده کنید: آنتی هیستامین های خوراکی بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین یا لوراتادین نیز می توانند به کاهش خارش به خصوص در شب کمک کنند.
• از کمپرس سرد و مرطوب استفاده کنید: روزی چند بار به مدت 30-15 دقیقه یک پارچه مرطوب سرد را روی ضایعات پوستی قرار دهید.
• از پوست خود محافظت کنید: از مواد تحریک کننده پوست خودداری کنید. ناخن های خود را کوتاه نگه دارید. اگر نمی توانید خاراندن ناحیه ای از پوست را متوقف کنید، آن ناحیه را بانداژ کنید. نگران تاول ها نباشید: از قرار گرفتن در معرض نور خورشید خودداری کنید یا تا زمانی که پوستتان بهبود می یابد از کرم ضد آفتاب استفاده کنید. از یک صابون ملایم و بدون عطر و آب ولرم برای شستشوی محرک از روی پوست استفاده کنید.
• یک حمام خنک و آرام بخش بگیرید: ناحیه آسیب دیده را به مدت 20 دقیقه در آب خنک خیس کنید.
• از دستان خود محافظت کنید: پس از شستن دست ها را به خوبی بشویید و خشک کنید. در طول روز از یک مرطوب کننده بدون عطر استفاده کنید.

معمولا دلیلی برای نگرانی درماتیت تماسی وجود ندارد. اما اگر بثورات نزدیک چشم یا دهان است، قسمت بزرگی از بدن شما را پوشانده است یا با درمان های خانگی بهبود نمی یابد، باید به پزشک مراجعه کنید.

درمان درماتیت تماسی

بهترین درمان برای درماتیت تماسی اجتناب از موادی است که بدن شما به آن واکنش نشان می دهد. برای این منظور می توانید تاریخچه دقیقی از زمان بروز درماتیت تماسی و محصولاتی که قبل از بروز علائم استفاده کرده اید را ثبت کنید. همچنین، همیشه برچسب های محصولات را برای محرک های رایج بخوانید و محرک ها را از خود دور کنید. همیشه به دنبال محصولاتی باشید که برای پوست های حساس فرموله شده اند.

اگر علائم از بین نرفت، پزشک متخصص ممکن است داروهای موضعی یا نور درمانی را برای کاهش التهاب تجویز کند برای شما تجویز کند

از داروهای موضعی اگزما برای کنترل علائم و کاهش التهاب پوست استفاده می شود. رایج ترین آنها استروئیدهای تجویزی (برای کاهش خارش و التهاب پوست)، مهارکننده های کلسینورین (مانند تاکرولیموس و پیمکرولیموس) و مهارکننده های فسفودی استراز-4 هستند.

فتوتراپی یا نور درمانی به معنای درمان با نوع خاصی از نور است. این درمان برای درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی، اگزمای دیسیدروتیک (بیماری که باعث ایجاد تاول های کوچک در کف دست ها، کف پاها و لبه های انگشتان دست و پا می شود)، درماتیت آتوپیک و درماتیت سبورئیک استفاده می شود. بیماری شایع پوستی که عمدتاً پوست سر را تحت تأثیر قرار می دهد). و باعث ایجاد لکه های پوسته پوسته، التهاب پوست و شوره سر می شود) تجویز می شود. رایج ترین نور مورد استفاده در این روش، نور ماوراء بنفش B (UVB) است.

اظهار نظر

نظرات و پیشنهادات شما را می خوانیم و به سوالات شما پاسخ می دهیم، پس در قسمت “بازخورد” با ما در ارتباط باشید. اگر به درماتیت تماسی آلوده، بنویسید که چگونه آن را مدیریت کردید و چه توصیه ای برای سایر خوانندگان دارید.